Hồn Trương Ba - Xác hàng thịt

Trương Ba xuất hiện trong tình cảnh buồn chán , muốn thoát khỏi cuộc sống giả tạo trong thân xác hàng thịt . Xung đột nội tâm này dẫn đến cuộc đối thoại gay gắt  giữa Hồn và Xác :

- Hồn :

 + Khẳng định vai trò của nó : Tôi là cái bình để chứa đựng linh hồn , nhờ tôi mà ông có thể làm lụng, cuốc xới . Ông có thể nhìn ngắm trời, đất , người thân ... qua đôi mắt của tôi , qua các giác quan của tôi để cảm nhận thế giới

+ Xác thịt âm u đui mù nhưng cũng có tiếng nói ,có nhu cầu hiển nhiên :

        * Khi ông ở bên nhà tôi ... đứng cạnh vợ tôi , hơi thở nóng rực , cổ nghẹn                lại  chân tay run rẩy và suýt nữa thì...
       * Chẳng lẽ ông không xao xuyến gì trước mấy món tiết canh , cổ hũ , khấu               đuôi và đủ thứ thú vị khác không làm Hồn ông lâng lâng cảm xúc sao?

+ Lí lẽ ti tiện , ve vãn , an ủi linh hồn :

          * Những vị lắm chữ nhiều sách như các ông thường viện cớ tâm hồn là                    quý rồi khuyên người ta nên sống về phần Hồn rồi bỏ bê cho thân xác                  nhéch nhác, khổ sở.
          * Những lúc một mình một bóng ông cứ việc nghĩ rằng mình có một tâm                 hồn bên trong cao khiết ,làm việc gì sai ông cứ việc đổ lỗi cho tôi để tâm              hồn được thanh thản 
          * Hãy về với tôi, cái Hồn bướng bỉnh của tôi ơi!
_ Hồn :

+ Cách gọi khinh bỉ : Mày

+ Phủ nhận vai trò của thể xác : Không , mày không có tư tưởng , không có cảm xúc hoặc nếu có thì chỉ là những thứ thấp kém mà bất cứ con thú nào cũng có được : Thèm ăn ngon , thèm rượu thịt ...

+ Trước những lí lẽ của Xác , dần đuối lí :
               *    Đó là chân tay mày chứ , hơi thở của mày
               * Mày đã thắng thế rồi đấy , cái thân xác không phải của ta ạ, mày đã tìm được đủ mọi cách để lấn át ta 

+ Khẳng định niềm tin vào cái thiện sẽ chiến thắng :
            *Nhưng lẽ nào ta lại chịu thua mày, khuất phục mày và tự đánh mất mình .           * Không , ta không cần đến cái đời sống do mày mang lại .